Een tiental keer per jaar gaan de medewerkers van het teken- en schilderatelier aan de slag in de Academie Waasmunster. Een reportage.
Woensdag 17 april. In de kunstacademie van Waasmunster zijn zes medewerkers van dagcentrum 358 aan het werk. Drie aan een schildersezel, drie op papier aan een tafel. Om hen heen werken de studenten van de kunstacademie, door wiens werk de medewerkers zich laten inspireren. Ine, die in het dagcentrum van De Sperwer het teken- en schilderatelier begeleidt, doet vandaag eigenlijk precies hetzelfde, maar dan in de kunstacademie.
We kijken even mee over de schouder van medewerkster Sevim, die zich laat inspireren door een schilderij waar een vrouw wat verderop aan verder werkt. ‘Ik schilder een raam, een brug en water,’ zegt ze. Aan de zijkant van haar ezel is de uitgeprinte foto van het schilderij vastgemaakt.
De vier seizoenen
Eén schildersezel verderop werkt Eva heel geconcentreerd aan een schilderij met bloemen. Zij baseert zich op een werk van Augusta, de studente die naast haar aan het werk is. ‘Eva zei al vrij snel dat ze mijn schilderij in de vier seizoenen wilde naschilderen,’ zegt Augusta. ‘Dat vond ik een tof idee. Soms ga ik eens kijken en meestal ziet Eva er tevreden uit. Ze is wel altijd heel intens aan het werk, intenser dan wij, denk ik (lacht).’ En terwijl we verder door het atelier meanderen, schildert Eva verder aan haar lentetafereel.
We komen bij een schildersezel in het verste hoekje van het atelier, waar Stijn zijn ding doet met een schilderij van twee zwaluwen. De kunstenaar of kunstenares kent hij niet, maar ideeën rond het werk heeft hij genoeg. In de komende weken wil hij de trek van de zwaluwen in beeld brengen. ‘Dat soort ideeën ontwikkelen we in ons eigen atelier’, zegt begeleidster Ine, ‘op basis van foto’s van de schilderijen. We zorgen dat we hier altijd voorbereid aankomen, want anderhalf uur is snel voorbij.’
Wisselwerking
Studente Tina, Stijns buurvrouw, is zeer te spreken over het feit dat de medewerkers een tiental keer per jaar aansluiten in het atelier. ‘Wij leren immers van hen, en zij van ons,’ zegt ze. ‘Ik vind het erg inspirerend. Af en toe ga ik een keer bij Stijn kijken, bijvoorbeeld.’
Dat het om een wisselwerking gaat, bevestigt ook student Peter. Hij schildert al vele jaren aan de academie en blikt terug op een jaar waarin hij samen met medewerkster Petra één groot schilderij maakte. ‘Ik heb de opzet gemaakt, een basis met heel brute lijnen,’ vertelt hij. ‘Vervolgens schilderde Petra een laag, dan schilderde ik weer een laag, enzovoort. En op een bepaald moment hebben we gevoelsmatig beslist dat het werk af was.’
Als we één verdieping afdalen naar het tekenatelier, voltrekt die mooie wisselwerking tussen medewerkers en studenten zich zelfs voor onze ogen. Medewerker Kevin volgt de handen van Jacky, die hem iets uitlegt over een collagetechniek. Met die techniek werkt Kevin aan een menselijk figuur dat op één van Jacky’s werken voorkomt.
‘Dat sluit heel mooi aan bij hoe wij in de academie werken,’ zegt Kathy. Kathy begeleidt het tekenatelier in de academie. ‘Of ik nu de feedback geef, of onze studenten doen dat onderling, dat maakt niet uit. De studenten gaan ook vaak naar elkaars werk kijken, ze stellen vragen, geven een opmerking… Kortom: er heerst een heel grote nieuwsgierigheid. Dat stimuleert mensen enorm om zich open te stellen.’
Planten en bloemen
Een beetje verderop is medewerkster Heidi aan het werk. Haar inspiratiebron hangt aan de muur voor haar: een groot wit blad met een heel klein klaproosje erop. Het werk heeft Heidi al tot een ruiker aan kleurrijke tekeningen geïnspireerd. Eerder toevallig sluit ze daarmee aan bij het jaarthema van de kunstateliers van De Sperwer: ‘planten en bloemen’.
‘We merken inderdaad dat we tot diepgaander werk komen als we met een jaarthema werken’, legt Ine uit. ‘Als we werk tentoonstellen, op een expo of een Open atelierdag bijvoorbeeld, merken we dat onze collectie meer een geheel vormt op die manier. En dat de werken over het algemeen sterker overkomen.’
Ontmoeting
Tijdens ons praatje loopt medewerkster Inneke plots voorbij met een pakketje flyers voor ‘Atelier in Beeld’ (5 mei 2024), want de medewerkers hopen de studenten ook eens tot in hun eigen atelier op de Gentse Steenweg 358 te krijgen. Even later krijgt Innekes campagne zelfs een zetje door Kathy. Van bovenop een stoel richt ze zich tot al haar studenten: ‘Vorig jaar hebben een aantal mensen de ateliers van De Sperwer bezocht en ze waren er vol lof over!’ Ine glundert: ‘Op en top onze Sperwerpijler ontmoeting, hé!’
Ter afronding van het bezoek aan de academie, wijst Ine nog even op de bibliotheek naast het schildersatelier, een ruimte waarin medewerkers soms in hun schetsboek aan de slag gaan. De bibliotheek bevat dan ook een indrukwekkende en inspirerende collectie kunstboeken. ‘Sommige medewerkers nemen altijd hetzelfde type boeken vast,’ zegt Ine. ‘Iemand als Tim gaat bijvoorbeeld altijd voor de zeer strakke lijnen à la Mondriaan. En Stijn vindt, zelfs in zo’n grote collectie, altijd beelden van dieren terug.’
Inspiratie
Dat de bibliotheek, en bij uitbreiding het hele project met de kunstacademie heel inspirerend werkt voor de medewerkers, is voor Ine heel duidelijk: ‘Ik zie andere ideeën en andere insteken dan wanneer we binnen het beslotene van ons eigen atelier blijven. Soms werken medewerkers nog wekenlang verder met wat ze hier hebben gezien op werken of in boeken.’
