Sinds januari 2024 organiseert Ondersteuningsnet Lokeren (ONL) zitdagen buiten Lokeren. Een halve dag per maand kunnen mensen ook terecht in Laarne, Lochristi, Zele, Berlare, Waasmunster en Moerbeke om iemand van ONL te ontmoeten. Een gesprek met Lieve Peleman (ONL) en Annelies Moeyersoons (directeur De Sperwer) over dit nieuwe initiatief en het belang van ONL voor Lokeren en de omliggende gemeenten.
Ondersteuningsnet Lokeren werd opgericht in 2016. Het is een samenwerkingsverband van vier Lokerse zorgvoorzieningen voor mensen met een beperking: Alderande, De Hagewinde, De Sperwer en Emiliani. ONL is vooral bekend als centraal aanmeldpunt waar mensen met een (vermoeden van) beperking een goed geïnformeerd zicht kunnen krijgen op het aanbod in Lokeren. Ze kunnen er ook terecht met algemene vragen, bijvoorbeeld over het PersoonsVolgend Budget (PVB), Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH), de regelgeving vanuit het VAPH, enzovoort.
Lieve, vanwaar het idee voor de zitdagen in de omliggende gemeenten van Lokeren?
Lieve: Met de zitdagen proberen we in de eerste plaats toegankelijker te zijn, door letterlijk de afstand te verkleinen voor de mensen van Laarne, Lochristi, Zele, Berlare, Waasmunster en Moerbeke. Een halve dag per maand zijn mijn collega Violein Puts en ik dus aanwezig in de plaatselijke OCMW’s of welzijnshuizen – of het lokaal dienstencentrum in het geval van Lochristi.
Waarom specifiek die gemeenten?
Annelies: Voor de invoering van de persoonsgebonden financiering werd er met regio’s gewerkt. Elke voorziening wist precies tot waar het eigen werkingsgebied liep en mensen werden automatisch naar een bepaalde voorziening toegeleid. Sinds de persoonsgebonden financiering zijn die regio-afspraken weggevallen en hebben wij met de vier partners van ONL een denkoefening gemaakt: in welke regio’s zijn we minder bekend? Voor de mensen van Lochristi is het bijvoorbeeld interessant om te weten dat één van de dagcentra van De Sperwer zich op slechts 4 kilometer van Lochristi bevindt. Na die denkoefening hebben we met ONL gesprekken opgestart met de sociale huizen in de diverse gemeentes waar we minder bekend zijn. Met de zitdagen hopen we enerzijds ons aanbod meer bekend te maken, maar we willen ook als algemeen informatiepunt toegankelijk zijn voor mensen van buiten Lokeren.
Heeft de aanwezigheid in de andere gemeenten al zaken in gang gezet?
Lieve: Op dit moment merken we al dat het contact met de maatschappelijk werkers in de omliggende gemeentes versterkt wordt. Zij leren ons aanbod kennen en omgekeerd is het ook leuk om te ontdekken wat er in andere gemeentes wordt aangeboden. Ik merk dat daar heel wat zaken zijn waar onze cliënten ook gebruik van zouden kunnen maken. Dat is ook een meerwaarde van de zitdagen.
Annelies: Het initiatief zit eigenlijk nog in de opstartfase, dus het zal een beetje tijd nodig hebben. Maar met onze zichtbaarheid in andere gemeenten laten we zien dat ons aanbod er niet alleen voor Lokeraars is.
Als we wat dieper ingaan op die doelstelling van ONL, waar komen we dan uit?
Annelies: We hebben met de vier voorzieningen altijd goed samengewerkt, maar de invoering van het persoonsvolgend budget in 2016 vormde de directe aanleiding voor de oprichting van ONL. Sinds die persoonsgebonden financiering heerst er in Vlaanderen een concurrentiëler klimaat tussen voorzieningen onderling. Daarom ontstond het idee bij de directies om intensiever te gaan samenwerken en goede afspraken te maken, bijvoorbeeld over de woon- en leefkosten. De vier partners zijn verschillend en hebben elk hun doelgroep, talenten en aanbod, maar werken soms ook op elkaars terrein. Daarom leek een centraal aanmeldpunt ons een goed idee. Daar leren mensen meteen het volledige aanbod in Lokeren kennen op een plek die niet aan één van de voorzieningen verbonden is.
Kan je wat meer vertellen over die plek?
Lieve: Momenteel zijn we nog gevestigd in het Sociaal Huis, maar vanaf 15 mei 2024 vind je ons in het Welzijnshuis aan de Grote Kaai. Bijna alle organisaties uit het Sociaal Huis verhuizen dan mee: Wijk-werken, het OCMW, de dienst Samenleving, de dienst Diversiteit en Participatie, de Minder Mobiele Centrale en de FOD-dienst die de inkomensvervangende tegemoetkomingen regelt. Het delen van een fysieke locatie versterkt de samenwerking tussen de diensten en dat is goed. Veel van onze cliënten kunnen immers een beroep doen op meerdere diensten die hier gevestigd zijn. Enkel GTB verhuist jammer genoeg niet mee. Jammer, omdat er tussen ONL en GTB vaak doorverwijzing in twee richtingen plaatsvindt. GTB bekijkt of mensen met een beperking betaald werk kunnen doen. Als dat niet het geval is, kan ONL iemand soms naar begeleid werken toe leiden.
Annelies: Een ander voordeel aan deze plek is dat ze laagdrempelig en neutraal is. Zo kan het voor mensen makkelijker zijn om buiten de context van een voorziening te gaan praten. De plek is ook neutraal in de zin dat Lieve en Violein niet aan één voorziening verbonden zijn en over het volledige aanbod kunnen informeren. Ook dat komt de gebruiker ten goede.
Hoe wordt er tussen de vier partners overlegd?
Annelies: Er is regelmatig overleg tussen de directies en de ondersteunende functies. Daarin houden we elkaar op de hoogte van ons aanbod, maken we afspraken over gezamenlijke projecten en bespreken we samen uitdagingen, bijvoorbeeld omtrent regelgeving van het VAPH. En we bespreken er ook nieuwe projecten, zoals het sociale huistvestingsproject Heirbrugsite dat in de steigers staat. Daarin zijn twaalf plaatsen voorzien voor ONL. Op het overleg hebben we besproken wie die ondersteuning gaat organiseren. Verder komt ook RTH-uitwisseling aan bod, en de ondersteuning van het ONL-personeel.
Dat zijn dus Lieve en Violein?
Lieve: Klopt. Vroeger had ik een collega-beleidsmedewerker, maar Violein en ik hebben exact dezelfde functie-inhoud. Dat ervaar ik als heel positief. Het zorgt ervoor dat je eens over één en ander kan overleggen. Maar Violein en ik vullen elkaar ook heel mooi aan in onze sterktes.